به وبلاگ اشنایی با لک زبانان خوش آمديد

عضويت در وبلاگ
منوي اصلي
صفحه نخست
پست الکترونيک
آرشيو مطالب
فهرست مطالب وبلاگ
پروفایل
موضوعات
اضافات

آخرین مطالب
طراح قالب

Template By: NazTarin.Com

تبلیغات

آموزش زبان لکی(برخی واژگان لکی)

اسر:اشك هَور:خورشید هیچ موین:كور نویر:نور دسه‌پلماسی: دست‌ها را اطراف خود گرداندن
مینگون:محلی كه ایل از آن‌جا كوچ كرده دای‌رس:فریاد رس تلمیت:اسب با زین و یراق شاهانه گری‌پلمونه:گریه كردن بی‌صدا آیل:بچه
شیویا:خراب شده  سئف:سیب  سوئر:قرمز ژار:فقیر  نهاون:نهاوند
مِنی:به دنبال اَدی کِردن:پیدا کردن پا پیا:پیاده گرین:كوه معروف  سلسله و دلفان مله اَشكِنی:كوهی در نورآباد
گرت و توز:گرد و غبار گهَ زَر:هویچ  زاووار:زائرین زاووار:تازه زایده باولین:زیارت‌گاهی در غرب
ششینگه:شقیقه مَتوورِم:قهر می‌كنم قویلهَ:صدای خروس كله‌شیر:خروس ویارگه:روستایی در سر كوه هومیان
داول:قیافه ضروین:زیارت‌گاهی در سر كوه هومیان آلوزهَ:بهانه لارهَ‌کیش:سرزنش آیمَل:آدم‌ها
رن‌باز:حقه‌باز  موسل(یا موفهَ ل):شکمو اراگیردی:کوچه‌گرد، هرزه‌گرد  زَلّ: بوته نوک تیز وحشی گلوم:آبگیر، برکه
بوگن:بدبو پشکل:فضولات گوسفند لّلاس:فضولات گاو  لیخن:گل‌آلود(آب و...) ائ‌جای:درعوض
 نارگ(نارکه):گونه گِن‌گِن: انبوه، انباشته  لچ:لب توریا:قهر کرده کنیا:کنده‌شد
زویخ:تلخ و بدمزه هواردن:خوردن  وژایر رازن:آرایش کننده پریسک:جرقه آشاردن:مخفی کردن
مزگ:مغز کُوِچِک:سنگ
کلو:کلوخ-گل خشک شده
هره:گل
ریخ:ریگ

ژین:زندگی

ژیاین:زندگی کردن

مژین:زندگی می کنی

بژی:زنده باد

میژوی:تاریخ

ژان:درد

خاطرت بژیم:خاطرت عزیزه به خاطرت زنده گی می کنم میژی:درد میکند دژین:دردگرفتن  هایتر: شاید
ایسکهَ(ایسهَ) : الان
اسگهَ(اَسکهَ):قبلا
 
فِتِن:ادم فتنه بر انگیز گرته چویچه : گرد وخاک گیس :روشن
 
گیس گرتن:روشن شدن کور:خاموش
جور(چور،چوی): مانند نِسِرم:پشت به افتاب هوِرَتاوو:رو به افتاب

دالکه(دا):مادر

 

پهَ شو

:

 

 

همراه با شک و گمان

داخ:

داغ و مصیبت

 

کِلک

 

 

:انگشت

 

 

Kelkawena

):

انگشتر

 لچ(لوو):

لب، کران، مرز

لرپه:نبض

کورپه:نوزاد نوپا

 چئن:رفتن  الشت:رو انداختن
 سیفا:تانی ودرنگ آو هرنگهَ:ابشخور   لمور:شکمو  بلارک(بلالک):نوعی میوه کوچک و وحشی درکوه  گویژ:زالزالک
 درا کاووهَ:درخت صنوبر  بویل:گرده حاصل از سوختن اتش  هیزهَ:پوست درست شده از بزقاله یا بره برای  برزی:بلندی  بِلئِنگً:بلند

 


ادامه مطلب
[+] نوشته شده توسط لک زبان در چهار شنبه 4 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 15:1 | |
چهل سرو لکی

منبع:www.sana6.blogfa.com/author-sana6.aspx

1- ری کيِ کرماشون بسازیم وَ چوُ اَرای دوسکم هر بای هر بچو ( خوب ) .

 

*جادۀ کرمانشاه رابراي دوستم از چوب بسازیم که هر وقت خواست بره و بیاد.

 

2- خدا لم شکرِ رسیم و متلو دلم ساکت بی ژ پژاره شو (خوب)

 

*خدایا شکرت به هدفم و به مرادم رسیدم و دلم آرام گرفت از بیقراریهای شب.

 

3-تالِ زُلفکت بیلَ لامو َ و جایی مچم زُوتر بامَ وَ (خوب)

 

*یک تار از زلفت را پیش من بگذار ، جایی می روم تا زود برگردم.

 

4- اِهوارر آمین وتم یَ یارَ چاوِلَم کور بویَ رو یارَ (بد)

 

*از دهِ پایین می آمدی با خودم گفتم یارم است،چشمانم کور شود آن یک عابر است

 

5- کُت شلوار مشکی دُکمه چپ و راست اِروژِ تودیم دلم تونِه هاست(خوب).

 

*ای کسی که کت و شلوار مشکی با دکمه های سمت چپ و راست پوشیدی از وقتی تو را دیدم دلم تو را خواست .

 

6-خُدا خُدام بی وارون بواري ِ سوزه بالابرز آوِجو باری ( خوب)

 

* از خدا خواستم باران ببارد تا سبزۀ بلند قد از چشمه آب بیاور و من آنرا ببینم

 

7- خُدا خُدام بی اِ مال بینِودر چادر عروسیت بکشین اِ سر (خوب)

 

*از خدا خواستم از خانه بیرون بیای و چادر عروسی بپوشی

 

8- خوَشالَ و کُرَ دِری دستگیران کلاو لارمن روي وَ حصويران ( خوب)

 

* خوش به حال پسری که نامزد دارد و کلاهش را کج می گذارد و به خانۀ پدر زنش می رود .

 

9- اَ برَ مالَ حصويرانت بو اَ کراس کاوَ دستگیرانت بود (خوب)

 

* کاش آن خانه ها دودمان نامزدت باشد و آن دختری که لباس آبی دارد نامزدت باشد .

 

10- آموزا منی میمزا مردم اِ دلم منوُ ماچت نکردم(بد)

 

*دختر عموی منی و دختر خالۀ مردم به دلم ماند که تو را ببوسم.

 

11- خُداتَ بِن دِه دنیات وُ دِل بو پرچینت میخک ، بازارات گل بو ( خوب)

 

*هر چه بخواهی خدا بهت بده و دنیا بر وقف مرادت باشد دیوارهای حیاط از میخک باشد و بازارت از گل باشد.

 

12- خوشال و خوتان خوش و حالتان سوزه بالا برز حت و مالتان(خوب)

 

*خوش بحالتان که آن سبزۀ بلند قد به خانه تان آمد.

 

13- تنیا داری بیم کنی و پام بی گل گل نازاران و ژیر سام بی (خوب)

 

*تنها درختی بودم و یک چشمه کنارم بود و آدمهای زیادی زیر سایه من می نشستند

 

14- یَسَ پیر بیمَ برگم رزیایَ گل گل نازاران و سام توریانَ (بد)

 

*حالا دیگر پیر شدم و برگهایم ریخته و دیگر کسی زیر سایه من نمی آید.

 

15-اَردوس بزانِ مه حالم چونهَ نهَ زلفَ میلِ نه خال و سینه(بد)

 

*اگر دوست بداند من چقدر حالم بد است تمام موهای سرش را می کند و خالهای سینه اش را همچنین .

 

16-شوموُنگی خوَ و شَرطِ خوشت بو سوزه بالا برز وَ بن کشت بود(خوب)

 

*شبهای مهتابی خوب است به شرطی که خوش باشی و سبزۀ بلند قد پیشت باشد.

 

17- بالاکَت برزَ چنه چنارِي سوزه بالابرز آوِجو باريِ (خوب)

 

*بلند قد هستی مثل درخت چنار ای دختر سبزۀ بلند قد برو و از چشمه آب بیاور .

 

18- جفتِ كوشِ کیش کارِ گاوارَ دِته رار کیشه بی لنج و لارَ(خوب)

 

*یک جفت کفش از شهر گاواره دختر جان آنها را بپوش بدون ناز و ادا.

 

19-به مه مه ناز سه تیر و شان ول ول مگیردِ اَ په دستگیران(بد)

 

*این ممناز است در حالیکه تفنگ بردوش بدون هدف دنبال نامزدش می گردد .

 

20- کُنه کي کولت پوسِ شکارَ آوَ کي نومي شفای بیمارَ (خوب)

 

*مشک روی دوشت از پوست شکار است و آب داخل آن بیمار را شفا می دهد .

 

21- کُرل بو بچیم سر سِراو چوله زرن پا و یونک اَکونه کوله(خوب)

 

*پسرها بیایید برویم سر چشمه کسی نیست صدای زیور آلات پای دختر مشک به دوش می آید .

 

22- اَربوین لک لک بچین ار مولق شکارم تونین وَ فرمان حق(خوب)

 

*اگر لک لک بشی و به اوج آسمان هم بروی بار هم شکار خودم هستی با دستور خداوند.

 

23- ایمشو دیمَ خاو کوگِي مشاقُون تو مرز یَ لیلَ مچو و باوون (بد)

 

*امشب خواب دیدم کبکی آواز می خواند نگو این لیل است که به دودمان خود بر می گردد .

 

24- یه اِرَخ نیه یَ ژر مارَ باید بنوشم چارم ناچارَ (بد)

 

* این شراب نیست زهر مار است چاره ای ندارم باید آنرا بنوشم .

 

25- انار هته و لا دوسه وَ توام بخورم هَر و بوسه وَ (خوب)

 

*انار آمده پیش دوستم است من می خواهم آنرا بخورم با بوسه .

 

26- دنگه دنگهِ مای وَ کرد مالان یَ صدای دوسَ که هر منالان(بد)

 

*صدایی میاد از آن آبادی آن صدای دوست است که از ناراحتی می نالد .

 

27-اَر بوینَ ماهی بچین دریا توری مگرم مکمت پیا (خوب)

 

*اگر ماهی بشی و به دریا بروی باز ماهیگیرها را اجیر می کنم تا پیدات کنم.

 

28- دم کَ باوَر دم دمانت کم سرمه عطاران پر چاوانت كم (بد)

 

*دهانت را می خواهم ببوسم و از سرمه عطارها پر چاوانت کم (خوب)

 

29- چن کوان گیردیدم چن دکان گشتم سرمه چاوکت نکفته دسم (بد)

 

*به چند کوه سر زدم و چند مغازه را گشتم با سرمه ای که لایق چشمان تو باشد نیافتم .

 

30-علی برسن روژی قلیونم تماکو فروش بِکَ مِمونم(خوب)

 

*یا علی روزی قلیانم را برسان و تنباکو فروش را مهمانم کن.

 

31- ایمشو چن شوَ مایینَ خاوم اِ کِي توریانَ گلارِو چاوم(بد)

 

*امشب چند شب است که به خوابم می آیی با کی قهر کردی ای چشمان من .32- یَ مالِ کیه اَردم رِیَه یَ مال فلانی سای هزار میه (خوب)

 

*آن خانه کیست بر سر راهمان ، آن خانه فلانی است که صاحب هزار گوسفند است.

 

33- بوشنَ دوسکِ زوون چو نا واتِم کشیشی نکیش یه سه مِ حاتم (خوب)

 

* به دوست من همان دوستی که زبانش مثل نبات است بگویید انتظار نکشد یا ناراحت نباشد من آمدم .

 

34- دِتَ گان برات اِ ایرَ گیردَ ممکت دِرار اِي طفلَ شیردَ(خوب)

 

*ای دختر تو را به جان برادرت اینجا وایسا و سینه ات را در بیار و این طفل را شیر بده

 

35- بچمَ سَر کوان الوِند بکم سیل دتل خورما وَ یادتان وَخیر(خوب)

 

*برم به سر کوه الوند و از آنجا به خرم آباد نگاه کنم که ای دختران خرم آباد یادتان بخیر

 

36-چل گو چل نیمگو چل کریم خانی نخره ریز کِتِي تا پشت زانی(خوب)

 

37- یا بابا برزک پیر بارگه خاص زیارتچی فر و متلودار شناس (خوب)

 

*ای بابا بزرگ ،پیری که بارگه ات زیباست . زاوارت زیاد است و جاجت داران را می شناسی.

 

38-اِیوارت خیر هَم برت آوا لامیزم بکه چو ورک و ساوا (خوب)

 

*هم غروب به خیر و هم شیر گله است زیاد شود به من هم کمی شیر مثل بره هایت بده.

 

39-گِلِ گوشتِ تویشک وَ گُپِ نانا سواری مکن سه تیر و شونا (خوب)

 

*یک لقمه گوشت بزغاله همراه با یک تکه نان سوار بر اسب در حالیکه تفنگ به دوش دارد .

 

40- شَقِي شاخِ کل هژِ بال دال ارنم درون بیمه کو زخال.(بد)

*صدای شاخهای شکار د رحال جنگ و صدای بالهای شاهین در حال پرواز در داخل یک دره من مانند زغال سوختم و سیاه شدم.

[+] نوشته شده توسط لک زبان در دو شنبه 2 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 15:35 | |
تک بیتی های لکی

خُدا برَسِن یِئ روژی خِئرئ

دَس دُرَه مِهَم کَس نَکِئ سِئرئ

****

بِرالِئ توآم ژه دالکِئ ویم بو

هَفت کؤ سئ بؤرّئ مهرئ وه پیم بو

دِلِم كُت كُت سَر هِژدَه ریونه

نِمَم وَه كُم رئ بِچِم بئ زئر زیونَه

****

.

[+] نوشته شده توسط لک زبان در دو شنبه 2 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 15:21 | |
رسم الخط لکی(شکل لاتین)

               ا                        q             ق

â                آ                        k             ک

b               ب                       g             گ

p               پ                        l             ل(لام با تلفظ رقیق)

t                ت                        m           م

ch              چ                         n           ن

j                ج                         w          و

h                ح                         h           ه

x                خ                         y           ی

d               د                             ê         ای(یای مجهول)

r                ر                            i          اِ

z                ز

zh              ژ                            I        ای بلند

s                س                           û        او                                       ¢    گ(تلفظ مخصوصی که تنها لکها از آن استفاده می کنند مثلا تفنگ- شنگ)

sh              ش                           v        (مانند vانگلیسی)

э                ع                            u        اُ

gh              غ                            o       او(واو مجهول)

f                ف                           L       ل                                                             

 

 

 معنی فارسی

 لاتین

 واژه

 لاتین

 حروف فارسی

 حروف لکی

جان

gian

گیان

a

آ ا

آ ا

 بالا

beleng

بلێ نگ

b

ب

 ب

 ذره

persga

پریشگه

p

پ

 پ

 انبارآرد

tapu

تاپوو

t

ت

 ت

 زمین بایر

gar

جاڕ

j

ج

 ج

 چشم

ceam

چێه م

c

چ

 چ

 حامد

hamed

حامد

h

ح

ح 

 خوب

xas

خاس

x

خ

 خ

 دهان

dam

ده م

d

د

 د

 راه

r e

ڕێ

r

 

 ر

 پایین

xwar

هووار(خووار)

r

ر

 
[+] نوشته شده توسط لک زبان در دو شنبه 2 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 15:10 | |
آموزش زبان لکی laki languagenvs درس چهارم

 

درس ۴  منبع:payaran.blogsky.com/1389/08/19/post-4/

 

اینجا کجاست؟

ایره کووه؟  

ira k ûa? 

اینجا کوهدشت است

ایره کوی یه شته 

ira koiashta

در کجای ایران واقع است؟

هار چه جای ئه ی ایرون؟  

hâr chi jâê aê iêrun?

در غرب ایران است

ها ر غرب ایرون 

hâr gharb iêrun

چقدر جمعیت دارد؟

چنی   نفوس دیری؟ 

chanê nifûs dêrê?

دویست و پنجاه هزار نفر

دو هیس  پنجا هزار نفر 

duhês panjâ hizar

چند بخش دارد؟

چن  پارچیه ؟ 

?chan pârchiêa

چهار بخش_رومشکان-ترهان-کوهنانی-درب گنبد

چوار پارچیه-رومئشگون-تریون-کورونی-ده ر گومه 

chûâr pârchiêa-rrûmishgon-taryun-kûrony-dargoma

اسم رودخانه هایش را بگو

نوم روئه له بوشتی 

nom rûila bûshtê

یکی سیمره یکی کشکان

یه کی سیمره –یه کی کشکون 

yakê sêmira yakê kashkon

به چه زبانی صحبت می کنند؟

وچه زونیکا گه په مه ن؟ 

va chi zûnikâ gapa man?

به زبان لکی

وه زوون لکیا 

va zûn lakyêâ

به چه اسمی نامیده می شوند

وه بینونه موشن کوویی؟ 

va binona mûshen kûy

لکستانی نامیده می شوند 

وه بینونه موشن لکستانی 

Va binona mûshin lakistâny

[+] نوشته شده توسط لک زبان در دو شنبه 2 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 15:6 | |
آموزش زبان لکی laki language درس سوم

درس ۳  

 

ــ صبح به خیر                                          شکل لاتین رسم الخط لکی

سوته خیر  

suta xir

ــ عصر به خیر 

ایواره ته خیر 

iwara ta xir 

ــ شب به خیر  

شو ته خیر 

shu ta xir

ــ خدانگهدار 

خدا ته دیار سرا بو  

xuda ta dyâr sarâ bû

ــ مرد 

پیا  

pêâ

ــ زن 

ژن  

zhan

ــ دوشیزه-دختر 

 دت 

dit 

ــ شوهر 

شوی  

shoy

ــ دخترم 

دتم  

ditim

ــ پسرم 

کورم  

korrim

ــ کدام اتوبوس به کنگاور می رود 

کوم اتوبوس وری کنگه وره مه چو  

kum otûbûs viri ka¢avara machû?

ــ آیا کسی اینجا فارسی حرف می زند؟ 

کسی ئه ر ایره وه فارسیا گپه مه ی؟  

kasê ar iêra va fârsyâ gapa miê? 

ــ من خیلی لکی بلد نیستم 

مه فره لکی بله ید نیه م  

mi fra laky bilêd nyim

ــ اگه ممکنه یواش تر حرف بزن 

ار ماو یاواش تر گپ به ی 

ar mâw yâwâsh tir gap bi 

این را در زبان لکی چطور می گویند؟ 

یه وه زوون لکیا چوینه موشن؟  

ya va zûn lakyâ chuyna mûshin

ــ اگر ممکنه  تکرارش کن 

ار ماو دوواره بوشتی 

منبع:payaran.blogsky.com/1389/06/22/post-3/  ar mâw dûâra bûshtê

[+] نوشته شده توسط لک زبان در دو شنبه 2 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 15:4 | |
آموزش زبان لکی laki language درس دوم

 

درس ۲  

 

۲زن-کجا می ری؟  

کوه مه چین؟ 

kûa machyn? 

مرد-سر،کار  

وری سه ر کار 

viraê sar kâr

زن-الان که بعدظهره کارت چیه؟  

ایسکه گه نیمرو دومایه کار چیکه؟   

iyska gi nymiru domâêa kar chêka? 

مرد -با یه نفر قرار دارم کارشو بعدازظهر انجام بدم  

قرارمه گه رد یه کی نیایه نیمرو دوما کار بایج میو ری 

qirarma gard yakê nêâêa nymirudumâ kâr bâyj mêu rê

زن-پس برگشتنی  یادت نره نان و روغن و سیب زمینی بگیری   

هنی گه ماینو دوما ئه ی ویر تا نچو نون و روین و سیف خاکیش بسینی 

    hanê gi mâynu dumâ iê vyrtâ nachû nun u ruyn u sêfxâkysh bisyny  

مرد- چشم خانم  

سر چه مه لم  کی وانوه 

sar chamalim kiwânûa 

۱ -الو،کجایی مگه قرار نشد بیای اینجا ؟ 

الو-هاینه ر کو،مه ر قرار نوی باین ارا ایره ؟

alû-hâynar kû mar qirâr nuy bâyn arâ iêra?

۲-منم دارم میام -ترافیکه 

منیش دیرم مام -ری به نونه  

Minysh dirim mâm-rê banuna

۱-هرچه زودتر خودتو برسون عجله دارم   

زویتر وژت برسن عجله دیرم 

Zuytir wzhit birasin ajiLa dirim 

۲-فعلا که ترافیکه-باشه خودمو می رسونم  

ایسکه گه ری بنونه-باشد وژمه مه ره سنم  

isga gi rê banuna -bâshad wizhmmarasinim

۱-منتظرم-زود بیا  

چه مه ریتم - زوی بوری 

chamarêtêm-zuy bûrê

منبع:payaran.blogsky.com/1389/06/06/post-2/

[+] نوشته شده توسط لک زبان در دو شنبه 2 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 15:3 | |
آموزش زبان لکی (لکی به انگلیسی)laki language

درس نخست  


۱- سلام -چوینی ،خویی                              رسم الخط شکل لاتین

 silâm-chûyny-xûiy  

    سلام-چطوری،خوبی   

                                            

۲-تو خوه ش بوین -تو چوینی   

  

                                             Tu xosh buyn-Tu chuyny?

خوش باشید شما چطورید ؟

۱-چیه هونه گرمَ 

                                 Chêa Hona garma  

چرا اینطوری (هوا) گرمه 

۲-فره ،راسی کویی کین ؟ 

                        Fira-râsy koykyn  

خیلی،راستی شما اهل کجائید؟   

۱-مه که نگه وری کم تو چه؟    

          Mi ka¢ avarykim Tu cha? 

   من کنگاوری ام ،شما چی؟ 

۲-مه دری شه ر، ولی مالم ها کرماشون  

                                                                       Mi dirishar-Valy mâlim hâ kirmâshun 

    من دره شهر ی ام اما خونه ام کرمانشاهه  

۱-چه پیشه ی،چه مه کی؟  

chapishay-cha makiy?  

چه شغلی داری چه کاره ای؟ 

۲-قیلی گونج عسل دیرم زنی مه مه چرخنم  

qayli gonj asaL dirim zinay ma macharxinim 

 تعدادی زنبور عسل دارم و زندگی ام را می چرخانم 

۲- هومه چه پیشه ینون؟   

Huma chapishaynon?  

شما چکار ه اید؟

۱-درسه مه م ئه ی دانشگاه  

Darsa mam iy dânishgâ 

     در دانشگاه تدریس می کنم 

۲-بژیای،گیانت آزا  

Bizhyây-gyânit âzâ

زنده باشی،تنت سالم 

۱- مه دی دیرمه، مه ی بچم، فرمونی نیه؟  

Mi dy dêrma mi bichim-Firmoni nya? 

دیگه دیرم شد می خوام برم امری نیست؟

۲-فره خوشال بیم  

Fira khoashaL bym  

 خیلی خوشحال شدم 

۱-منیش،فره ،وه خداته مه سپارم  

Minysh-fra-va xodâ ta maspârim 

منم خیلی،به خدا می سپارمت 

۲-خداته دیار سرا بو 

xodâta dyâr sirâ bû 

خداوند به همراهت

منبع:payaran.blogsky.com/1389/06/05/post-1/

[+] نوشته شده توسط لک زبان در دو شنبه 2 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 15:0 | |
ترکه آزادبخت معروف به ترکه میر شاعر لکستانی

یکی از بزرگان علم و ادب لک زبانان ایران زمین بدون شک ترکه آزادبخت معروف به ترکه میر می باشد که در تاریخ ادبیات لکستان سراینده ایی بزرگ و کم نظیر است. ترکه میر در قرن یازدهم هجری می زیسته است ودر گذشت این شاعر بزرگ ظاهرا در سال 1236 هجری بوده است . استاد این بزرگمرد توانا کسی جز شاعر توانمند نجف آزاد بخت نبود ه است که الحق و الا نصاف این دو بزرگوار شعر و شاعری را در ادبیات لک زبانان به اوج رسانده اند.

یکی از آثار بزرگ این شاعر گرانقدر بی شک منظومه بی بدیل (کله باد) می باشد که اوج احساسات شاعر را از طبیعت را به نمایش می گذارد ترکه میر در این قطعه با بازی با کلمات طبیعت زیبای خداوند را به بهترین وجه ممکن به تصویر می کشد  و با هنر نمایی هر چه تمام انسان را به خالق خویش نزدیک و نزدیکتر می نماید ترکه میر در این منظومه بسیار زیبا با شاعر بزرگ ایران یعنی منوچهری دامغانی هماوردی می کند .

با وجود تمامی این افتخارات ما لک زبانان در گوشه ایی از غربت وا مانده ایم و بر این همه شکو فایی و تاریخ غبطه بخوریم .........        ادامه مطلب...         منبع:kakavand.blogdoon.com/


ادامه مطلب
[+] نوشته شده توسط لک زبان در دو شنبه 2 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 14:54 | |
تفاوت زبان لکی و لری
جدول (۱): "ه" علامت استمراری است که در "فارسی" و "لری" نیست. بر خلاف "لری" و "فارسی" در "لکی" در زمان گذشته شناسه به اسم می چسبد نه فعل(ارگاتیو).

فارسی لری لکی
کتاب می خوانم کتاو موهونم  کتاوه مه خوه نم
کتاب می خواندم کتاو می هه نم کتاومه مه خوه ن
کتاب خوانده ام کتاو هه نمه کتاوم  خوه نیه
کتاب خوانده بودم کتاو هه نه بیم کتاوم خوه نوی
کتاب خوانده بودید کتاو هه نه بید کتاوتان خوه نوی

 

جدول (۲):

فارسی لری لکی
می آیم می آم  مآم
آمدم اومام هه تم
می آمدم می اومام مه هه تم
آمده ام  اومامه هه تمه
آمده بودم  امایه بیم هه تویم
[+] نوشته شده توسط لک زبان در دو شنبه 2 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 14:47 | |
زبان لکی متفاوت از لری

نوشتار زیر به روشنی نشان می دهد که زبان لکی کاملا متفاوت با لری بوده و شباهت های فراوانی با برخی زیانهای کردی از جمله کلهری، زازایی، سورانی، کرمانجی و ... دارد.

در سال های اخیر عده ای که اصولا زبان شناس نبوده اند همچون حمید ایزدپناه (محقق لرستانی)، لکی را لری نامیده اند. هر چند که آقای ایزدپناه در مقدمه چاپ جدید کتاب ""فرهنگ لکی""، نظر قبلیش را پس گرفته او زبان لکی را متفاوت با لهجه لری دانسته است به هر حال در زیر دلایلی مبنی بر عدم اعتبار نظر پیشین وی آورده شده است. استاد ایزدپناه که خدمات ارزنده ای به فرهنگ مردمان لکستان داشته است در چاپ جدید کتابش به درستی فهمیده است که لکى زبانى است از شاخه شمال غربى در حالی که لرى از گویش هاى جنوب غربى است.


١- ایزدپناه به دلایلی چند دیدگاه نادرستی نسبت به قوم لک دارد .

٢- در این کتاب ایشان فقط لک های لرستان را مورد بررسی قرار داده و بیشتر مطالب ایشان پایه و اساس علمی ندارد زیرا لک ها تنها به الشتر، کوهدشت، ونورآباد ختم نمی شوند.هرسین و کنگاور دره شهر کلار دشت و بخشی از کرمانشا ه ایلام آبدانان وچغلوند ی را از قلم انداختن کار درستی نبوده که ایشان انجام داده است.

در ادامه توجه بینندگان گرامی را به مقایسه ای بین برخی ویژگی های زبان شناسی لکی و گویش های همسایه آن پرداخته می شود. تفاوت زبان لکی با لری پس از خواندن نوشتار زیر کاملا هویدا است .          ادامه مطلب را بخوان...


ادامه مطلب
[+] نوشته شده توسط لک زبان در دو شنبه 2 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 14:43 | |
اشعار لکی از زنده یاد اسماعیل ططری چهره سیاسی لکستان

زنده یاد اسماعیل ططری چهره سیاسی قوم لک و لکستان، کتابی تحت عنوان «گلزار بهشت » دارد که جدا از مقدمه و چند شعر کوتاه احساسی ، بار حماسی بر دوش می کشد . این اثر که بیش از هر چیز دیگر بر محور « لک» می گردد ،‌به شرح جنگهای کریم خان زند از پادشاهان لک ایران  می پردازد .
سراینده به شدت شیفته و هواخواه این شخصیت تاریخی بود چرا که کریم خان زند نیز لک بود. این چهره سیاسی قوم لک، حتی در بعضی از تریبوها با نهایت شور وعشق از کریم خان سخن ها می گفت.

 منبع:لکستان                    ادامه مطلب....


ادامه مطلب
[+] نوشته شده توسط لک زبان در دو شنبه 2 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 14:42 | |
114 واژه مشترک بین زبانهای لکی و اوستایی

واژه مشترک بین زبانهای لکی و اوستاییزبان اوستایی زبان لکی

به تازگی ١١۴ واژه مشترک بین زبان لکی و زبان اوستایی توسط آقای میلاد رحیمی گرداوری گردیده است. تمامی این واژگان به صورت یک فابل PDF قابل دانلود و مشاهده است. برای دانلود این فایل بر روی لینک دانلود کلیک راست و گزینه save target as رابفشارید. (دانلود)

[+] نوشته شده توسط لک زبان در دو شنبه 2 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 14:40 | |
درآمدی بر شناخت زبان لکی

درآمدی بر شناخت زبان لکی

نویسنده: م.محمدزاده (وبلاگ گفتار سبز)

مدت مدیدی نمی گذرد که محافل علمی و ادبی استان های لرستان، ایلام و کرمانشاه شاهد طرح مباحثی برای معرفی و شناخت « زبان لکی » است. اینکه ما بپذیریم « لکی » یک زبان مستقل است و می توان برای آن قاعده و دستور وضع نمود،  ممکن است به آسانی...         منبع:لکستان         ادامه مطلب را بخوانید...


ادامه مطلب
[+] نوشته شده توسط لک زبان در دو شنبه 2 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 14:37 | |
شباهت بی نظیر زبان لکی و زبان کردی کرمانجی

این نوشتار توسط یکی از بازدیدکنندگان به نام سیاوش ارسال شده است.

"در بین همه این گویش ها شباهت لکی به کردی کرمانجی بیشتر از بقیه گویش هاست.بخصوص لکی جمهوری داغستان. بیشتر کلماتی که ما لک ها در کرمانشاه و ایلام و بخصوص لرستان به طور روزمره استفاده می کنیم در اصل لکی نیست. من هم کرمانجی بلدم هم به کلهری ، سورانی و هورامی تسلط دارم و ریشه بیشتر از کلماتی که در اینها و لکی وجود دارد دقیقا یکیست و اکثر کلماتی که در زبان ما لکها است و با گویشهای دیگر کردی کاملا متفاوت است در اصل لکی نیست یا فارسی است یا لری. متاسفانه چون ما لکها از کرمانج ها دوریم وزیاد برخورد نداریم شباهتهای حیرت انگیز این دو را نمیبینیم.نکته دیگری...       منبع:لکستان


ادامه مطلب
[+] نوشته شده توسط لک زبان در دو شنبه 2 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 14:35 | |
مثنوی لکی از مرتضا خدایگان

مثنوی لکی از مرتضا خدایگان "بلند گیسوانت": "دریژ گی سه لت"

چن شوه ویرون و خراوم خراو

هرچه مکم حالم اَ حالت نماو

هر مچی و یه سره دویرا موی

وخته گه چاو چملم بشنوی

کیه گه ویرون و خراوت نیه ؟

 منبع:لکستان


ادامه مطلب
[+] نوشته شده توسط لک زبان در دو شنبه 2 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 14:32 | |
اشعاری لکی از باباطاهر عریان

اشعاری کاملا لکی از باباطاهر عریان

مێ دوریشێم لکم ئێجاز دیرم

مێ دووسێ چوی خوه شین ده م ساز دیرم

مێ مه شووقێ وه نام فاتمه لر

سنوبه ر قامه ت و پر ناز دیرم

 

مێ ئه ژ ئێڵم له دۆن سه رمایه دیرم

قڵایکم کێ ئه ژ کووپایه دیرم

ئه گه ر خه م بی خوراک شۆ و رووژم

مێ دووسێ چوی خوه شین هۆمسایه دیرم

خوه شین گۆم بی ۆ مقسودم ئی ده س چی

لطیفی سوت داوودم ئێ ده س چی

بوورێ طاهر بنیش ئه ر خاک ماته م

خراو بی تارم ۆ پوودم ئێ ده س چی

ودرکئسن ئێشقت مۆبتڵا بیم

ئه سیر په نجێ شیر به لا بیم

تۆرنستم کێ یاری بی وفایی

خه تا کردێم وه گه ردێت ئاشنا بیم

قڵنده ر مه سڵه ک ۆ ئاگر مه زاجێم

نباشد حاجه تی بر ته خت ۆ تاجێم

فرامووشێم بیه دۆنیای خاکی

لباسێ ئاشقی کرده رواجێم

یه ڵێ کێم حاجه ت ئه ژ په رواز دیرم

وه دام ۆقه فه س کێ ساز دیرم

ولێم که ئێژدهای نفس سه ر کش

مێ یارێ غیر تو هۆم راز دیرم

ده مم قۆڵف ۆ مه جال گفتگو نی

خوه شین به ر ئاب شد یادی ئه ز ئوو نی

کێتاو ئارزوو گۆم بیه طاهر

نشان ئه ز رد پای ئارزوو نی

بوورێ ئێمشۆ وه گه رد یه ک بنیشیم

بوورێ تا بار دردێ یه ک بکیشیم

مێ مه جنوون ۆ تۆ هه م شیدای شیدا

بوورێ ئێ دووس هه ردک دڵ په ریشیم

مێنم طاهر بیابان گه رد ۆ ئاشێق

بێ سینه داغ دیرم چۆن شه قایق

ئه سیرێ په نجێ مرگم دریغا

جیا ئه ژ به زمێ یاریل مۆافق

مێ طاهر ساکن پای گه ڕینم

مێ دوریش مه سڵه ک ۆ ئاگر ده رینم

بوورێ در باغ خاوێم لحظه ای چه ند

کێ شاید وخت خاو رویێ تۆ بینم                    منبع:لکستان

[+] نوشته شده توسط لک زبان در دو شنبه 2 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 14:30 | |
ابیات چل سرو، چکیده شعر لکی

جموعه ابیات "چل سرو" که سراسر به زبان لکی است متعلق به قوم لک و ادبیات و فرهنگ آن است. متاسفانه در سال های اخیر به دلیل اینکه برخی از لک ها در لرستان ساکن هستند چل سرو را لری نامیده اند. در حالیکه هر کسی که در لرستان زندگی میکند الزاما لر نیست. بیاد داشته باشیم که لک ها افزون بر لرستان در ایلام، کرمانشاه، همدان و ... نیز ساکن هستند.

 


به دلیل اینکه در ابیات "چل سرو" بارها از "کبیرکوه" نام برده شده است بنابراین چنین برداشت می شود که خواندن این ابیات نختص لک های ساکن لرستان است و نه لک های سایر مناطق (عراق، داغستان، آذربایجان و...).

به دلیل نام بردن از حضرت علی (ع) در چل سرو زمان سروده شده اشعار مربوط به چندین سده اخیر و پس از نفوذ شیعه به سرزمین های لک نشین غرب ایران است. همچنین نام بردن ازکفن سفید نیز بیانگر حضور اسلام درمنطقه است                         منبع لکستان:lakistan.persianblog.ir/post/256/                ادامه مطلب...


ادامه مطلب
[+] نوشته شده توسط لک زبان در دو شنبه 2 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 14:24 | |
ارتباط و تشابه بین زبان سیوندی و زبان لکی

در پژوهشی که یکی از دوستان لک زبان (نویسنده وبلاگ فرشه لکستان)  انجام داده است ارتباط بین زبان سیوندی و زبان لکی بررسی شده است. این ارتباط که از نقطه نظر تشابهات معانی واژگان، اصطلاحات و ساختارها بررسی شده است به خوبی بیانگر ارتباط تنگاتنگ بین این دو زبان باستانی-ایرانی است. متن کامل این مقاله را در ادامه مطلب بخوانید.


ادامه مطلب
[+] نوشته شده توسط لک زبان در دو شنبه 2 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 14:22 | |
ارتباط گویش لکی با زبانهای فارسی قدیم

توضیح:

مقاله ای که در پی می آید نوشته آقای صید جلال رحیمی و جزء برگزیده مرکز آفرینش های هوزه هنری و ادبی در سال 82 می باشد که در هفته نامه رشید در تاریخ هفتم دیماه 82 نیز به چاپ رسیده و در پیوند با مباحث زبانشناسی و ارتباط گویش لکی با زبانهای فارسی قدیم می باشد.
آغاز:
قدمت زبان لکی به قبل از عصر رشد و بالندگی صنعت مفرغ در لرستان می رسد چرا که اشیائ مفرغی لرستان اکثراً در مناطق لک نشین بدست آمده است و حتی در کتاب انتشار یافته از سوی وزارت خارجه ایران به نام کشور لهستان ، لکها را از اعقاب لهستانیها دانسته اند اینها همه دال بر تاریخ چند هزار ساله این قوم می باشد                                            منبع:لکستانlakistan.persianblog.ir/post/347/

ادامه مطلب را بخوان...


ادامه مطلب
[+] نوشته شده توسط لک زبان در دو شنبه 2 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 10:25 | |
اموزش زبان لکی(پبامک لکی)

 

مه بیمو ، شونه هر ئه ژیره دردی



دله مالیر رمیا ، هر کویچه گردی
...


ئه سر قورم، و خط خویی بنیسن



یه هویچ خوشی ئه ایی دنیا نهردی...  منبع:"از امین ازاد بخت"
[+] نوشته شده توسط لک زبان در یک شنبه 1 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 21:55 | |
آموزش زبان لکی(شعری به زبان لکی)

تو چین منِ بی لیزَلو۱ آگِر وَ دامونم هَنی۲

سر پا پتی ای گَل‌۳ كَتی نالون و ویلونم هَنی

چی قُمقُمه۴ مَنمِه بِنه۵ هرجا مَچی هر گپ مِنه

 راسی مَزانی یاگِ نه؟ شوكِز۶ هومالونم۷ هَنی!

كم بوشه مِ۸ هرحوصله! اِی نُوم تموم سلسله

 چی خَر پَتی نوم قافله، بی یال و پالونم هَنی   ادامه مطلب...


ادامه مطلب
[+] نوشته شده توسط لک زبان در یک شنبه 1 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 21:54 | |
موزش زبان لکی(زبان لکی _ زبان اوستایی)

 

در این نوشته ما زبان لکی را با زبان اوستایی از نگر فرهنگ واژه ها مقایسه می کنیم
 

اوستایی

لکی

فارسی

کردی

آتِر

آگِر

آتش

ئاگِر

سارَه

سَر ، کَپو

سَر

سَر

سَخوار

سآخ ، قِسَه،  گَپ

سُخن

قِسَه

گئسو

گئس ، زِلف

گیسو

گیس

دئوَه

دئو ، مِلؤکَت

دیو

دیو

گئو

گآ ؛ منگْآ

گاو

منگآ

رَه آُخشُن

روشِن ، گیس

روشَن

روشِن

ایسؤیَن

آؤنیآ

توانا

تووانا

اوروپی

رووآ

روباه

رووی

هیزو

زُو

زبان

زان

ایژَه

ایسَه ، اییژ

آرزو

آرزو

تَرِس

تِرس ، زَلئ

ترس

ترس

رَه اِشَه

ریش

ریش

ریش

زَه ئیرتَه

زَه رد

زرد

زرد

بوزَه

بِز

بُز

بئز

سوکَه

سُؤک ، دَرزَن

سوزن

سئزِن

شوئیثرَه

شَه ر

شهر

شار

مَشیَه

مَشِی ، پیا ، میرد

مرد

مئرد

وَزَغَه

وَزَخ ، کُوروآخ

وزغ ، قورباغه

وزغ

وَفرَه

وَه ر

برف

وَفِر

کِرشوَه ر

کِشوَر

کشور

کشو

اُشتِر

شُوتِر ، اُشتِر

شُتُر

شتر

خوَه فس

هُوَهس

خفتن

خَفتین

منبع:

زبان لکی وفرهنگ مردمان ان
[+] نوشته شده توسط لک زبان در یک شنبه 1 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 21:52 | |
آموزش زبان لکی(نام های لکی)

انوو / انو[enoo]

: کاهگل (عمومی)

 

آساره / اساره [asara]

: ستاره ( دختر ، عمومی)

 

آسوو / آسو   [asoo]: افق  (پسر ، دختر ، عمومی)

 

برای خواندن ادامه مطلب...

 منبع :لکستان


ادامه مطلب
[+] نوشته شده توسط لک زبان در یک شنبه 1 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 21:49 | |
اموزش زبان لکی(نکات مهم در الفبای لکی)

نکات مهم در الفبای لکی

 

-ِِِ-ِ = ێ :   شێر(شیر) ، نێر(نر) ،دێ(دیر)ر، گێڕ(کج شده )،

 

ژێر(زیر)،نێ(نی) ،اێسه

 

(اکنون) ،بێتر(بهتر) (دو کسره یا  ی  رقیق)

 

شێرنێر کردگار= عه لی (ع)

 

ڕ: ئه ڕ‌آ(برای چه)  ،به نبڕ(چاقو) ،ڕێوآر(رهگذر) ،

 

سوڕ(لیز) (نوک زبان تا وسط تاق لثه عقب  می آید و لرزش پیدا می کند)

 

--َ = ه ـه ،ئه : له ک ، ێه ک (1) ، ده ر(در)،

 

سه ر(بالا)، له ڕ(لاغر) ،ئه سپ (اسب)،ئه سێر(اشک)

 

--ُ =   و : لور، دوڕ(بلند)،دوێنه (دیروز) ،اوما (آمد)،بوهو(بخوان) ،به رو(بران)

 

ڵ:  ،ڵێڵ (ابتدای شب) ،براڵ  (کناره ی زبان به لثه سمت راست می چسبد)

 

او= وو : بوور(حنایی)  ، لوور، گووره مێ (جوراب) ،

 

گوور،سوور(شادی)،دووش(دیروز)،بئڕوو(خالی یا پرکن) ،آوو(آب)

 

که له ڵ  کوورو دا

 

= VF ڤ :  هه ڤده (17) ،ڤارک (جوجه)،ڤیر(یاد)   (بین ف و واو )

 

 

 = OEۆی :خۆین  ، خۆیه ، شۆی ،دۆیر

 

 

V,W= ۆ: ۆارو (باران)، ۆا(باد) ، ۆاڤه رووه (باران تند)

 

 

  =ING نگْ :مو نگْ (ماه) ،ده نگْ (صدا)

 

 

  woْیا و" : ‌آوْ (‌‌آب)،داوْات (عروسی)

 

 

–ِ = ئ :زمئسو(زمستان) ،مئ (من) ئسپی (سفید)

 

 

         نکته:در جاهایی که باید روی –ِ تاکید گردد  آورده می شود.

 

 =AO ؤ: اؤسار ،له ؤ (لب)، سؤ زه (سبزه)

 

 

 

 

 

 

 

فرزاد عزیزی کدخدایی

 منبع:lakzaban.blogfa.com/cat-1.aspx

[+] نوشته شده توسط لک زبان در یک شنبه 1 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 11:21 | |
لکستان

محل زندگی گویشوران

محل زندگی گویشوران لکی

حوزه گسترش گویش لکی عبارت است از:۱- بخش چغلوندی یا هرو در شرق.

۲- شهرستان سلسله یا الشتر در شمال شرقی.

۳- شهرستان دلفان یا نورآباد لرستان در شمال غربی.

۴- بخش کونانی در شهرستان کوهدشت در جنوب با طایفه‌هایی همچون اتیوند، اولادقباد، آزادبخت، گراوند و شاهیون و بخش رومشگان در جنوب کوهدشت با طوایف امرایی، پادروند.

۵- شرق استان‌های کرمانشاه و ایلام مانند شهرهای هرسین، دینور و دره شهر.

۶- بخش‌هایی دیگر از طوایف لک در کردستان عراق، کرکوک و خانقین سکونت دارند. در کردستان عراق تعداد گویشوران لک بیشتر از ایران است.        ۷- گروههای زیادی از لکها در طول تاریخ از مناطق خود کوچانده و تبعید شده اند از جمله گروهی که ساکن شمال ایران هستند و به کردهای تبعیدی معروفند و گروهی دیگر که توسط عثمانیها به اطراف آنکارا(شهر هایمانا یا هیمنا) کوچانده شدند به لکهای "شیخ بزینی" یا کردهای هیمنه ای معروفند که هنوز فرهنگ و هویت خود را کمابیش حفظ کرده اند.

معمولاً لک‌های کنگاور، صحنه، هرسین، کاکاوند، دلفان و لک‌های جنوب (نورآباد، کوهدشت) کرد دانسته می‌شوند.

در تاریخ‌های گذشتگان از جمله تاریخ گزیده نوشته حمدالله مستوفی از شانزده ولایت به عنوان کردستان یاد شده‌است. حمدالله مستوفی در سال ۷۴۰ هجری نخستین کسی بود که اسم کردستان و شانزده ولایت آن را آورده‌است:

کردستان و آن شانزده ولایت است و حدودش به ولایات عرب و خوزستان و عراق عجم و اذربایجان و دیاربکر پیوسته‌است. آلانی، الیشتر، بهار، خفتیان، دربند، تاج خاتون، دربند رنگی، دزبیل، دینور، سلطان اباد، چمچمال، شهر زور, کرمانشاه (قرمیسین) هرسین،       در اسناد تاریخی قرن شانزده میلادی نیز طوایف لک را بخشی از طوایف کرد میدانند نظیر کتاب شرفنامه شرف‌خان بدلیسی که به فارسی نوشته شده‌است.

بخش‌هایی دیگر از مردم قوم لک در کرکوک و خانقین عراق سکونت دارند. در عراق تعداد گویشوران لک را بیشتر از ایران حدس زده‌اند

[+] نوشته شده توسط لک زبان در یک شنبه 1 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 11:15 | |
آموزش زبان لکی(فمان دادن در لکی)
[+] نوشته شده توسط لک زبان در یک شنبه 1 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 11:11 | |
آموزش زبان لکی(فرمان های لکی)

فرمان دادن

در زبان کردی مانند پارسی با پیشوند «ب» دستور داده می‌شود. در آغاز پیشوند ب می‌آید و سپس ریشه فعل:

آلمانی لکی سورانی گورانی و جنوب فارسی
Mache! Bika! Bike! Bike! bekon!
Iss! Baar! Bixw! Bixw! bexor!
Nimm! Bush! Bigire! Bigire! Begu!
Gehe! Beço! Biçe! Biçe! bero!
Wisse! Bezan! Bizane! Bizane! bedan!
Komme! Bore! Bê! Bê! bia!
Töte! Bekueshe! Bikuje! Bikuje! bekosh!
Stirb! Bemer! Bimire! Bimire! bemir!
Lebe! (zenay)! Bi! Bi! be!
Weine! (sheraw)! Bigrî! Bigrî! begery

[+] نوشته شده توسط لک زبان در یک شنبه 1 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 11:1 | |
مثال از زمان گذشته وحال در زبان لکی

گذشته{مقایسه با گویش های کردی}

آلمانی کرمانجی سورانی کلهری لکی فارسی
Ich sah dich Min tu dîtî Min to dîtim Mi ti dîtim Mi tum dî Man to (ra) dîdam
آلمانی کرمانجی سُرانی کلهری لکی فارسی
Ich ging Ez çûm Min çûm Mi çûm Mi çim Man raftam

حال{مقایسه با گویش های کردی}

در کردی زمان حال با پیشوند «د» ساخته می‌شود؛ مانند فارسی پس از «د» ریشه فعل و پس از آن پسوند شخصی می‌آید (مثلا مانند فارس برای اول شخص پسوند «م» می‌آید). در گویش جنوبی -همچنین در چندین لهجه از گویش‌های مرکزی و شمالی- پیشوند «د» نادیده انگاشته تواند شد.

برای نمونه فعل رفتن که ریشه آن در زبان‌های کردی‌تبار «ç» است، چنین صرف می‌شود:

آلمانی کرمانجی سورانی لکی گورانی فارسی
Ich gehe Ez diçim Min deçim Mi meçim Mi çim Man ravam
Du gehst Tu diçî To deçî Tu meçî Ti çîd To ravi
Er/Sie/Es geht Ew diçe Ew deçe Iw meçû Ewe çûd U ravad
Wir gehen Em diçin Ême deçin Îme meçîm(-in) Îme çîm Ma ravim
Ihr geht Hûn diçin Ewe deçin Hume meçîn(-an) Îwe çin Shoma ravid
Sie gehen Ew diçin Ewan deçin Iwin meçin Ewane çin Ishan ravand
 

نمونه‌های دیگری از اول شخص مفرد در پی می‌آید. زیر ریشه فعل‌ها خط کشیده شده‌است.

آلمانی کردی شمالی کردی مرکزی کردی جنوبی لکی فارسی
Ich mache Ez dikim Min dekim Mi kim Mi mekem Man konam
Ich esse Ez dixwm Min dexwm Mi mexwm Mi merim/mexwim Man xoram
Ich nehme Ez digirim Min degirim Mi girim Mi megirim Man guyam
Ich weiß Ez dizanim Min dezanim Mi zanim Mi mezanim Man danam
Ich komme Ez têm Min têm Min têm Min mam Man ayam
Ich töte Ez dikujim Min dekujim Mi kujim Mi mekushim Man kusham
Ich sterbe Ez dimirim Min demirim Mi mirim Mi memirim Man miram
Ich lebe Ez dim Min dem Mi m Mi mem Man ziyam
Ich weine Ez digrîm Min degrîm Mi grîm Mi megrêm Man geryam

[+] نوشته شده توسط لک زبان در یک شنبه 1 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 10:34 | |
اموزش زبان لکی(مقایسه با گویش های کردی)

مقایسه لکی با برخی گویش‌های کردی:

Lekî Feylî Kelhurî Soranî Kurmancî Hewramî English
 wehar, vihar wehar wehar behar, wehar bihar, behar wehar spring
 tawsan tawsan tawsan hawîn, hamîn, tawsan havîn hamna, hamîn summer
 payîz payîz payîz payîz pehîz, payîz payîz fall
 varan, waran, veşt waran waran baran, waran, verişt baran - rain
 çem çaw çaw çaw çav çem eye
 dit, afiret dut dut kiç keç, dot - girl
 kur kur kur kur kur - boy
 gurdale gurdale gurdale gurdale gurçik - kidney
 rêvêar rêwêar rêwêar rêbwar rêwî - stranger
 ayîl minal minal mindal zarok - child
 wijim xwem xwem xom ez bi xwe wêm myself
 ketin keftin keftin kewtin ketin - to fall
 aîtin, aîştin xistin xistin hawêştin avêtin - to throw
 mi hetim mi hatim mi hatim min hatim ez hatim - I came
 mi merim/mexwim mi xwem/xwerim mi xwem/dixwem min exwem/dexom ez dixwim min meweru I eat
 mi nanim hward mi nan xwardim mi nan xwardim min nanim xward min nan xward - I ate the meal
 mi nane merim/mexwim mi nan xwem mi nan xwem min nan dexwim ez nanê dixwim - I am eating the meal
 mi nanme mehward mi nan xwardisim mi na xwardêam min nanim dexward min nan dixward - I was eating the meal
 mi hetime mi hatime mi hatime min hatûme ez hatime - I have come
 mi hetüm mi hatüm mi hatüm min hatibûm ez hatibûm - I had come


 

[+] نوشته شده توسط لک زبان در یک شنبه 1 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 10:13 | |
اموزش زبان لکی(گاهشماری در لکی)

گاهشماری به لکی:لازم به زکر است که این ماهها مختص قوم لک است

ماه ایرانی ماه لکی (مانگ له کی) الفبای لاتین  
فروردینگان په نجه pence  
اردوبهشت مێرێان mêrêan  
خرداد گاکوور gakûr  
تیر ئاگرانی agranî  
مرداد مردار mirdar  
شهریور ماڵه ژێر male jêr  
مهر ماڵه ژێر دوماێنه male jêr domaêne  
آبان تویل ته کن toîl tekin  
آذر مانگه سێه mange sêe  
دی نورووژ niwrûj  
بهمن خاکه لێه xake lêe  
اسفندگان مانگ ئێد mang êd  

مقایسه با کردی:                                                                  

ماه‌های میلادی                                                             در میان کردهای شمال که به گویش کرمانجی تکلم می‌کنند و اغلب از تقویم میلادی سود می‌جویند ماه‌های سال نام‌های گوناگونی دارند اما شناخته‌ترین آن میان ایشان به ترتیب زیر است: (به ترتیب سال میلادی)

  1. ریبه‌ندان (rêbendan)
  2. ره‌شه‌می (reşemî)
  3. ئادار (adar)
  4. ئاوریل (avrêl)
  5. گولان (gulan) (ماه شکفتن گلها)
  6. پوشپه‌ر (pûşper)
  7. تیرمه (tîrmeh)
  8. گه‌لاویژ (gelawêj)
  9. ره‌زبه‌ر (rezber) یا گه‌لارێزان (gelarêzan) (برگریزان)
  10. کوچر (kewçêr)
  11. سرماوه‌ز (sermawez) (ماهی که سرما می‌وزد)
  12. به‌فرانبار (berfanbar) (ماه پربرف)


 


 

  • ماه‌های میلادی در سورانی به ترتیب سال میلادی:
  1. چله (çile)
  2. سبات (sibat)
  3. ئادار (adar)
  4. نیسان (nîsan)
  5. گولان (gulan)
  6. حه‌زیران (hezîran)
  7. تیرمه (tîrmeh)
  8. ته‌باخ (tebax)
  9. ایلون (îlon)
  10. جوتمه (cotmeh) (ماه جفت (خیش کشاورزی))
  11. مژدار (mijdar)
  12. کانون (kanûn)


 

ماه‌های خورشیدی در سورانی:

  1. خاکه‌لێوه Xakelêwe
  2. گوڵان Gulan
  3. جۆزه‌ردان Cozerdan
  4. پوشپه‌ر Pûşper
  5. گه‌لاوێژ Gelawêj
  6. خه‌رمانان Xermanan
  7. ره‌زبه‌ر Rezber
  8. گه‌ڵارێزان Gellarêzan
  9. سه‌رماوه‌ز Sermawez
  10. به‌فرانبار Befranbar
  11. رێبه‌ندان Rêbendan
  12. ره‌شه‌مێ Reşemê


در منطقه کرمانشاهان و جنوب کردستان نام ماه‌ها بدینگونه است:

جیژنان (فروردین)، گولان (اردیبهشت)، زه‌ردان (خرداد)، په‌رپه‌ر (تیر)، گه‌لاویژ (مرداد)، نوخشان (شهریور)، به‌ران (مهر)، خه‌زان (آبان)، ساران (آذر)، بفران (دی)، به‌ندان (بهمن)، رمشان (اسفند)

[+] نوشته شده توسط لک زبان در یک شنبه 1 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 10:11 | |
اموزش زبان لکی(رنگ ها)

رنگ‌ها در لکی:

فارسی لکی الفبای لاتین  
سفید ئسپێ، چه رمێ ispê, chermê  
سیاه ڒه ش، سێ resh, sê  
آبی کاوو kaû  
قرمز سور sor  
سبز سه وز siwz  
قهوه ای بوور، هویل bûr, hoîl  
خاکستری خاکی xakî  
زرد زه رد، زه ر zerd, zer

[+] نوشته شده توسط لک زبان در یک شنبه 1 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 10:10 | |
اموزش لکی(افعال وترکیبات)

افعال و ترکیبات:

فارسی بروجردی لری کلهری لکی سورانی کورمانجی هورامی  
آب خوردم اِو خوردِم او هَه ردم ئاو خوواردم ئاوم هووارد ئاوم خووارد min avê veduxard -  
خودم خویِم خوم خوه م وژم خۆم ez bi xwe وێم  
من هم ! مَنَم! مه هم! منیش! منیش! منیش! ez jî / min jî منیش!  
رفتم رفتِم ره تم چم چم چووم، ڒۆیشتم ez chûm -  
آمدم آمایِم اۆمام هاتم هه تم هاتم ez hatim -  
برو بَرو رو بچو بچو ده چو bichû? -  
خواستن خواسَن هاستن خوازین گستن ویستن xwestin -  
می کنم مُکُنِم مێ کم که م(ئه که م) مه که م ده که م ez dikirim مه که رو  
انداختن اِناختن ونن خستن ئایشتن(ئایتن) هاۆێشتن avêtin -  
لازم بودن لازم بین لازم بین لازم بین ئه ژ گره ک بین له گره ک بوون le lazmatî (îhtiyac) bûn -  
آمده بودم آمیه بی یِم اۆمایه بیم هاتویم هه تویم ها ته بووم ez hatibûm -  
آمده ام آمی یَم اۆمامه هاتومه هه تمه ها توومه ez hatim -  
افتادن اِفتی یَن اۆفتاێن که فتن که تن که وتن ketin -

[+] نوشته شده توسط لک زبان در یک شنبه 1 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 10:8 | |
اموزش زبان لکی(واژگان)

واژگان:ساختار و واژگان در تقسیم بندی زبان‌ها نقش مهمی ایفا می کنند. در زیر تعدادی از واژگان فارسی رایج به همراه معادل‌های آنها در برخی گویش‌ها و زبانهای رایج در غرب کشور آورده شده است.

فارسی بروجردی لری کلهری لکی سورانی کورمانجی هورامی  
آب اِو او ئاو ئاو ئاو av -  
باران بارو بارو واران واران، وه شت باران، وه رشت baran واران  
چشم چِش چَش چاو چه م چاو chav چه م  
اینجا اینجِه، اینجُ ایچه ئێره ئێره ئێره li vê derê -  
زیاد زیاد زیاد فره فره زۆر zor,pir,gelek,zaf فره  
داماد داماد دوما زاوا زوما زاوا zava, zaba -  
رهگذر رهگذر رهگوذر ڒێویار ڒێویار ڒێبوار rêwî -  
اتاق اتاق اتاق دێ دێ دێ، ژوور jûr, oda, olî -  
خانه خونه هونه ماڵ ماڵ ماڵ، خانوو mal, xanî -  
با وا، واردِ وا گه رد گه رد گه ڵ gel -  
بچه بَچَه بچه مناڵ ئایل منداڵ zarok -  
کلیه کلیه، گُردالَه گورداڵه گورداڵه گورداڵه گورداڵه gurchik -  
سهم، بخش سهم سهم به ش به ش به ش besh -  
نمک نمک نمک نمه ک خووا خووا xo -  
چیز شی، چی چی چێشت چێ شتێ tisht -  
روز روز، رو روز ڒووژ ڒووژ ڒۆژ roj ڒوژ  
شب شِو شِو شو شو شو shev -  
خوش خوش خوش خوه ش خوه ش خۆش xwosh وه ش  
شما شما شوما ئیوه هومه ئێوه hûn شمه  
زن زن زن، زێنه ژن ژه ن ژن jin -  
مرد مرد پیا پێا پێا پێا، مێرد mêr -  
پدر، بابا بابا، بوئَه بُووَه باوگ باوه باب bav -  
مادر نِنَه، مامان دا، دایَه داێک داڵکه داێک، داێه dayîk -  
پسر پسر کُر کور کور کور kur -  
دختر دُختَر دُختِر دوت دت، ئافره ت کچ، کنیشک kech, dot -  
نفس نفس نفس، هناسه هناسێگ هناسێ هناسێ bêhn, henase -  
غروب ایواره ایواره ئیوواره ئیوواره ئێوواره êvar -

[+] نوشته شده توسط لک زبان در یک شنبه 1 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 10:6 | |
اموزش زبان لکی(ویژگی های دستوری)

ویژگی‌های دستوری:در گویش لکی مانند سورانی و کورمانجی ویژگی ارگاتیو مشاهده می شود:

فارسی بروجردی لری کرمانشاهی لکی سورانی
آب خوردم اِو خوردِم ئاو هه ردم ئاو خوواردم ئاوم هووارد ئاوم خووارد  
چی گفتی؟ شی گفتی؟ چێ گوتی؟ چه وتی؟ چه ت وت؟ چێت گووت؟  
فارسی بروجردی لری کلهری لکی سورانی  
آب خوردم اِو خوردِم ئاو هه ردم ئاو خوواردم ئاوم هووارد ئاوم خووارد  
چی گفتی؟ شی گفتی؟ چێ گوتی؟ چه وتی؟ چه ت وت؟ چێت گووت؟  

  • اضافه کردن فتحه, "ه"، قبل از فعل در زمان‌های استمراری :

فارسی بروجردی لری کلهری لکی سورانی  
آب می خورم اِو مُخورِم ئاو مۆهۆرم ئاو خوه م ئاوه مه رم ئاو ده خۆم  
کتاب می خواندم کتاو مُخُنِّم کتاو مێ هه نم کتاو خوه نێام کتاومه مه خوه ن کتاوم ده خۆێند

[+] نوشته شده توسط لک زبان در یک شنبه 1 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 10:5 | |
آموزش زبان لکی(افعال)

افعال: [ویرایش]

  • حال ساده فعل "خوردن":

مفرد جمع  
مه رم مه ریمن  
مه رین مه رینان(-ون)  
مه رێ مه رن  

مثال: ئاوه مه هوارد.(آب خوردم)


 

  • ماضی ساده فعل "خوردن":

مفرد جمع  
هوواردم هوواردمان(-ون)  
هوواردت هوواردتان(-ون)  
هوواردێ هوواردان(-ون)  

مثال: ئاوت هووارد.(آب خوردی)


 

  • ماضی استمراری فعل "خوردن":

مفرد جمع  
مه هوواردم مه هوواردمان(-ون)  
مه هوواردت مه هوواردتان(-ون)  
مه هوواردێ مه هوواردان(-ون)  

مثال: ئاوانه مه هووارد.(آب می خوردند)


 

  • ماضی نقلی فعل "خوردن":

مفرد جمع  
هوواردمه هوواردمانه(-ونه)  
هوواردته هوواردتانه(-ونه)  
هوواردێه هوواردێانه(-ونه)  

مثال: ئاومان هوواردێه.(آب خورده ایم)


 

  • ماضی بعید فعل "خوردن":

مفرد جمع  
هوواردویم هوواردویمان(-ون)  
هوواردویت هوواردویتان(-ون)  
هوواردویتێ هوواردویان(-ون)  

مثال: ئاوتان هوواردوی.(آب خورده بودید)

[+] نوشته شده توسط لک زبان در یک شنبه 1 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 10:3 | |
آموزش زبان لکی(اواها وضمایر/مقایسه با کردی/ وحالت مجهولی وضمایرپسوندی ومالکیت<اضافه> )

آواها  شکل نوشتاری لکی  مانند رسم الخط زبان کردی است: 


 

لکی a e ê i î o ó ô = ü u û  
فارسی آ (مثل آرام) ا (مثل اشک) ای کوتاه (در فارسی معادل ندارد) ا (مثل امروز) ای (مثل ایلام) ا( مثل اردک) (در فارسی معادل ندارد) (در فارسی معادل ندارد) او کوتاه(در فارسی معادل ندارد) او (مثل دوست)  
مثال Agir (آتش) Esp (اسب) Sê (سیاه) Esir (اشک) Fîl (فیل) Non (نان) Sór (قرمز) Sôr (عروسی) Kurd (کورد) Dûs (دوست)  

  • ا( مثل اردک) از لری وارد لکی شده است و برخی از لک‌ها این آوا را ندارند (لرها معمولاً "آ" را به "و" تبدیل می کنند).

ادامه مطلب...


ادامه مطلب
[+] نوشته شده توسط لک زبان در یک شنبه 1 خرداد 1390برچسب:, در ساعت 9:56 | |

درباره وبلاگ

به وبلاگ من خوش آمدید...خوَش هَتینَ را وبلاگ مِنَ //خوِدالَم شوِکٌرئ رَسیمهَ مَطلِو" //دِلم آروم بی ژپژارهَ شو"//
آرشيو
خرداد 1390
آمار
روز بخير كاربر مهمان!
آمار بازديدها:
افراد آنلاين:
تعداد بازديدها:

مدير سایت :
لک زبان
لينكستان
زبان و ادبیات لکی(پهلوی باستان )
کلوب لک زبانان
لکستان
شوری سنج اب اکواریوم
کمربند چاقویی مخفی

تبادل لینک هوشمند
برای تبادل لینک  ابتدا ما را با عنوان اشنایی با لک زبانان و آدرس lakizaban.LoxBlog.ir لینک نمایید سپس مشخصات لینک خود را در زیر نوشته . در صورت وجود لینک ما در سایت شما لینکتان به طور خودکار در سایت ما قرار میگیرد.





فال حافظ

قالب های نازترین

جوک و اس ام اس

زیباترین سایت ایرانی

جدید ترین سایت عکس

نازترین عکسهای ایرانی

بهترین سرویس وبلاگ دهی

وبلاگ دهی LoxBlog.Com


لينكدوني

کیت اگزوز ریموت دار برقی
ارسال هوایی بار از چین
خرید از علی اکسپرس
ریحون مگ

آرشيو پيوندهاي روزانه


CopyRight| 2009 , lakizaban.LoxBlog.com , All Rights Reserved
Powered By Blogfa | Template By: LoxBlog.Com